Iassos
Kıyıkışlacık/Milas/Muğla
37 15' K 27 32' D
Iasos Milas'a 28 km. uzaklıktaki Kıyıkışlacık Köyü içersindeki bir yarımada üzerinde kurulmuştur. Iasos Antik kentinde, 1960 yılından beri düzenli olarak kazı yapılmaktadır. Bu kazılar sonucunda birçok yapı ortaya çıkarılmış ve kentteki en eski yerleşimin MÖ. 3 binyılın sonuna (Orta Tunç Çağı) kadar uzandığı tespit edilmiştir. Kentin önemli yapıları olan Agora, Bouleuterion, Tiyatro, Akropol, Mozaikli Ev, Artemis Tapınağı, yarımada üzerinde yer alır. Agoranın bulunduğu alanda Tunç Çağı'na ait mezarlar ortaya çıkarılmıştır. Büyük sur , su kemerleri , mezarlar ve Balık pazarı olarak adlandırılan anıt mezar ise yarımadanın dışında yer alan yapılardır. Halk arasında Balık Pazarı olarak bilinen bu yer, Roma Dönemi'ne ait bir anıt mezardır. Yapı, payeler üzerindeki kemerlerde oluşan bir portiko ile sınırlanmış hemen hemen kare planlı bir alanın ortasında, basamaklı yüksek bir platform üzerinde yükselen ön cephesi dört sütunlu bir tapınaktan oluşmaktadır. Mezar odası bu tapınağın zemininde yer almaktadır. 1993'te Kültür Bakanlığı tarafından restore edilen yapı, 1995'te Balık Pazarı Açık Hava Müzesi olarak ziyarete açılmıştır.
Şehrin önemli yapısı Agora kentin düzlük olan kısmında yer alır. Toplam açıklığı 107x87 metredir. Zaman içinde dört girişe sahip olan şimdiki girişi Bizans Dönemi’ne aittir. Bu alanda birden fazla döneme ait yapılar üst üste yer almaktadır. Bu dönemler Erken Bronz Çağı I’den (MÖ 3300-3000) Geç Bizans (MS 1261-1453) Dönemine kadar uzanmaktadır. Agoranın ortasında çeşitli küçük kutsal yapılar ve sunaklar bulunmaktadır. Alanın dört tarafını çevreleyen portikolar (stoa) MS. 2. yüzyıldaki inşa faaliyetlerinden kalmadır. Şehir surlarının inşası MÖ. 4. yüzyılda muhtemelen şehrin Hekatomnos sülalesi yönetimine geçtiği döneme tarihlenir. Surlar 2 km. uzunluğundadır. Tepenin güney yamaçlarında, doğal bir teras üzerinde diğerlerine göre çok daha gösterişli bir ev yer alır. MS. 2. yüzyıl’da inşa edilen yapı Hellenistik mimari öğelerini bünyesinde barındırır. Kentteki Nekropolis MÖ. 2 yüzyılın ikinci yarısından MS. 4. yüzyıla kadar sürekli kullanım görmüştür.
(Kaynak : mugla.ktb.gov.tr)
